Giải Lịch sử 6 Kết nối tri thức Bài 4: Nguồn gốc loài người

Giải Lịch sử 6 Kết nối tri thức Bài 4: Nguồn gốc loài người ngắn gọn, hay nhất bám sát nội dung Sách giáo khoa Lịch sử 6 theo chương trình Sách mới. Bài soạn bao gồm 6 câu hỏi được trả lời theo 1 hoặc nhiều cách cách khác nhau, giúp học sinh hiểu kĩ hơn về bài học

Câu hỏi mở đầu trang 17 Bài 4 Lịch Sử lớp 6: Lí do vì sao người châu Phi có làn da đen, người châu Á da vàng, người châu Âu lại da trắng? Họ có chung nguồn gốc không? Hãy tìm hiểu về nguồn gốc của họ?

Lời giải:

* Nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau về màu da giữa người châu Phi và châu Âu:

- Độ sáng tối của da là do số lượng các hắc tố trong da quyết định.

+ Người châu Âu có ít hắc tố nên màu da rất nhạt.

+ Người châu Phi nhiều hắc tố nên da màu đen hoặc nâu đen.

- Các nhà khoa học cho biết, màu da của người là kết quả thích ứng với môi trường trong quá trình tiến hóa lâu dài.

+ Người châu Phi do sống ở vùng vĩ độ thấp, nhiều ánh nắng, cường độ nắng gay gắt => tia cực tím xâm nhập vào da, gây hại và khiến da bị tổn thương, khi đó cơ thể sẽ kích thích sản sinh ra hắc tố (melanin) bảo vệ tế bào da => lượng hắc tố cao khiến da đen sạm đi.

+ Người châu Âu sống ở vùng vĩ độ cao, ánh nắng mặt trời chiếu không mạnh nên da họ có ít hắc tố hơn => da của họ sáng hơn.

* Người châu Phi và Châu Âu đều có chung một nguồn gốc (được tiến hóa qua hàng triệu năm từ một loài vượn cổ).

Câu hỏi 1 trang 17 Lịch Sử lớp 6: Dựa vào hình trên trục thời gian (trang 16), em hãy cho bết quá trình tiến hóa từ vượn thành người đã trải qua các giai đoạn nào? Cho biết niên đại tương ứng của các giai đoạn đó.

Lời giải:

- Quá trình tiến hóa từ vượn thành người trải qua các giai đoạn là: Vượn người; Người tối cổ và Người tinh khôn.

- Niên đại tương ứng với các giai đoạn:

+ Loài Vượn cổ xuất hiện cách ngày nay khoảng 6 triệu năm.

+ Cách ngày nay khoảng 4 triệu năm trước, một nhánh của loài Vượn cổ đã phát triển lên thành Người tối cổ.

+ Cách ngày nay khoảng 15 vạn năm, người Tối cổ đã tiến hóa thành Người tinh khôn.

Câu hỏi 2 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Hãy chỉ ra những dấu tích của Người tối cổ tìm thấy được ở Đông Nam Á và Việt Nam trên lược đồ (hình 2 – trang 18). Những dấu tích đó chứng tỏ điều gì?

Lời giải:

Di cốt của loài Vượn người sống cách ngày nay khoảng 5 triệu năm đã được tìm thấy ở Mi-an-ma và In-đô-nê-xi-a. Đặc biệt, hoá thạch phát hiện trên đảo Gia-va - In-đô-nê-xi-a có niên đại khoảng 2 triệu năm là dấu vết xưa nhất của Người tối cổ ở Đông Nam Á. Di côt, mảnh di cốt và những công cụ đá của Người tối cổ còn được tìm thấy ở Thái Lan, Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a. Chiếc sọ Người tinh khôn tìm thấy ở hang Ni-a (Ma-lai-xi-a) có niên đại khoảng 4 vạn năm.

Ở Việt Nam di chỉ đồ đá được tìm thấy ở Thẩm Khuyên - Thẩm Hai (Lạng Sơn), Núi Đọ (Thanh Hóa), Sơn Vi (Phú Thọ), An Khê (Gia Lai), Xuân Lộc (Đồng Nai), di cốt hóa thạch được tìm thấy ở Lạng Sơn.

Những di cốt đó chứng tỏ sự xuất hiện sớm của người nguyên thủy trên đất nước Việt Nam nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói chung.

Luyện tập và Vận dụng 1 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Từ những thông tin và hình ảnh trong bài học, hãy cho biết những bằng chứng nào chứng tỏ ở khu vực Đông Nam Á và Việt Nam diễn ra quá trình tiến hóa từ Vượn thành người?

Lời giải:

- Tại khu vực Đông Nam Á (nói chung) và Việt Nam (nói riêng) từ rất sớm đã diễn ra quá trình tiến hóa từ vượn thành người. Dấu tích của người tối cổ (bao gồm: di cốt hóa thạch và công cụ đồ đá) được tìm thấy ở khắp Đông Nam Á và cả ở Việt Nam:

+ Ở Việt Nam, dấu tích của Người tối cổ được tìm thấy tại:

· Thẩm Khuyên, Thẩm Hai (Lạng Sơn)

· Núi Đọ (Thanh Hóa).

· An Khê (Gia Lai).

· Xuân Lộc (Đồng Nai).

+ Ở các quốc gia khác thuộc khu vực Đông Nam Á, dấu tích của Người tối cổ được tìm thấy tại:

· Lang Xpen (Campuchia).

· Pôn-đa-ung và A-ni-at (Mianma).

· Kho-ta Tam-pan và Ni-a (Malaixia).

· Tri-nin (In-đô-nê-xia).

Luyện tập và Vận dụng 2 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Quan sát hình 2 (trang 17), em thấy vượn người, người tinh khôn và người tối cổ có điểm gì khác nhau?

Lời giải:

- Điểm khác biệt giữa Vượn người, Người tối cổ, Người tinh khôn:

Luyện tập và Vận dụng 3 trang 19 Lịch Sử lớp 6: Làm việc theo nhóm: hãy sưu tầm tư liệu và xây dựng một bài giới thiệu bằng hình ảnh kèm chú thích thể hiện quá trình phát triển của người nguyên thủy trên thế giới hoặc ở Việt Nam.

Lời giải:

- Học sinh có thể tham khảo hình ảnh và những thông tin dưới đây về quá trình tiến hóa từ vượn thành người (trên thế giới):