Giải Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo Bài 1: Lịch sử là gì

Giải Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo Bài 1: Lịch sử là gì Ngắn gọn, hay nhất bám sát nội dung sách giáo khoa Lịch sử 6 theo chương trình sách mới. Bài soạn bao gồm 11 câu hỏi được trả lời chính xác, giúp học sinh hiểu kĩ hơn về bài học
Câu hỏi giữa bài

Câu hỏi 1 trang 10 Lịch Sử lớp 6: Lịch sử là? Em hãy nêu một ví dụ cụ thể.

Lời giải:

Lịch sử chính là những gì đã xảy ra trong quá khứ, bao gồm mọi hoạt động của con người từ khi xuất hiện đến nay.

Ví dụ như lịch sử của Văn miếu Quốc Tử Giám - đây là công trình được xây dựng để dạy học và thờ kính Khổng Tử cùng những bậc hiền tài Nho học xưa. Văn miếu được xây dựng vào năm 1070 dưới thời vua Lý Thánh Tông, còn Quốc Tử Giám được xây dựng năm 1076, dưới thời vua Lý Nhân Tông. Hay các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm như chống Tống, ba lần chống quân Mông - Nguyên hay thực dân Pháp, đế quốc Mĩ cũng đều được coi lịch sử, sự kiện diễn ra trong quá khứ.

Câu hỏi 2 trang 10 Lịch Sử lớp 6: Theo em, những câu hỏi nào có thể được đặt ra để tìm hiểu về quá khứ khi quan sát hình 1.1?

Lời giải:

- Một số câu hỏi có thể đặt ra để tìm hiểu về quá khứ khi quan sát hình 1.1 là:

+ Khu di tích Hoàng thành Thăng Long hiện nay thuộc địa phương nào?

+ Điện Kính Thiên được xây dựng vào thời gian nào?

+ Điện Kính Thiên được xây dựng dưới thời kì cai trị triều đại nào?

+ Điện Kính Thiên được xây dựng ở đâu? Xây dựng nhằm phục vụ mục đích gì?

+ Đôi rồng đá trước thềm Điện Kính Thiên có đặc điểm gì nổi bật?

+ Đôi rồng đá trước thềm Điện Kính Thiên mang phong cách nghệ thuật đặc trưng của triều đại nào?

+ Đôi rồng đá trước thềm Điện Kính Thiên được chạm khắc từ loại đá nào?

+ Ý nghĩa của biểu tượng rồng trước thềm Điện Kính Thiên là gì?

+ Ở Việt Nam, hình tượng “rồng” có sự thay đổi như thế nào qua các thời kì lịch sử?

Câu hỏi 1 trang 11 Lịch Sử lớp 6: Có ý kiến cho rằng: Lịch sử là những gì đã qua, không thể thay đổi được nên không cần thiết phải học môn Lịch sử. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?

Lời giải:

Em không đồng ý với ý kiến trên, vì:

- Học lịch sử giúp chúng ta biết được cội nguồn của tổ tiên, quê hương, đất nước; hiểu được ông cha ta đã phải lao động, sáng tạo, đấu tranh như thế nào để có được đất nước ngày nay. Từ đó hình thành ở chúng ta lòng biết ơn, tri ân các thế hệ đi trước; chân trọng những giá trị của hiện tại.

- Học lịch sử còn giúp chúng ta đúc kết những Giải Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo Bài học kinh nghiệm quý báu của quá khứ nhằm phục vụ cho hiện tại và tương lai. Ví dụ: từ sự thất bại của nhà nước Âu Lạc trước quân xâm lược nhà Triệu, có thể rút ra một số Giải Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo Bài học kinh nghiệm cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc là:

+ Không chủ quan, khinh địch.

+ Coi trọng sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ.

+ Luôn đề cao tinh thần cảnh giác trước mọi âm mưu và hành động của kẻ thù.

Câu hỏi 2 trang 11 Lịch Sử lớp 6: Em hiểu thế nào về từ “gốc tích”: trong câu thơ bên dưới của Chủ tịch Hồ Chí Minh? Nêu ý nghĩa câu thơ đó.

Lời giải:

- Gốc tích nghĩa là cội nguồn, tổ tiên, quê hương, cội nguồn.

- Ý nghĩa câu thơ Bác muốn thế hệ tương lai cần phải học, phải hiểu, phải biết cho tường tận, cụ thể gốc tích lịch sử nước nhà Việt Nam. Biết sử ta” không phải chỉ đơn thuần là ghi nhớ một số sự kiện, một vài chiến công nói lên tiến trình đi lên của dân tộc hay ghi nhớ công lao của một số người làm nên sự nghiệp to lớn đó, mà còn phải biết tìm hiểu “cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”, tiếp nhận những nét đẹp của đạo đức, của đạo lý làm người Việt Nam. Vì chính đó là gốc của mọi sự nghiệp lớn hay nhỏ của dân tộc, không phải chỉ ở thời xưa mà ở cả ngày nay và mai sau.

Câu hỏi 1 trang 12 Lịch Sử lớp 6: Tư liệu truyền miệng, tư liệu hiện vật, tư liệu chữ viết có ý nghĩa và giá trị gì?

Lời giải:

Tư liệu truyền miệng, tư liệu hiện vật, tư liệu chữ viết có ý nghĩa và giá trị là những nguồn tư liệu là gốc để giúp ta hiểu biết và dựng lại lịch sử.

Câu hỏi 2 trang 12 Lịch Sử lớp 6: Tại sao tư liệu gốc lại có giá trị lịch sử xác thực nhất? Hãy lấy một ví dụ chứng minh cho ý kiến của em từ một nguồn sử liệu cụ thể có trong Giải Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo Bài.

Lời giải:

Tư liệu gốc lại có giá trị lịch sử xác thực nhất vì đây là loại tư liệu liên quan trực tiếp đến sự kiện, phản ảnh sự kiện ấy một cách chân thực, đáng tin cậy nhất.

Ví dụ:

- Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, bản tuyên ngôn khẳng định Việt Nam là một nước độc lập, và tố cáo và lên án những tội ác man rợ của thực dân Pháp đối với nhân dân Việt Nam.

Luyện tập - Vận dụng

Luyện tập 1 trang 14 Lịch Sử lớp 6: Tại sao cần thiết phải học môn lịch sử?

Lời giải:

Việc học lịch sử là cần thiết vì môn lịch sử cho ta biết nguồn gốc con người, những thành tựu của thế hệ đi trước để xây dựng và bảo vệ đất nước. Trong quá trình hình thành và phát triển, ông cha ta đã rút ra những Giải Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo Bài học kinh nghiệm quý báu tuyền lại cho thế hệ sau. Học lịnh sử để ta hiểu được những khó khăn vất vả của ông cha ta, để ta giữ gìn và phát huy những gì tốt đẹp nhất.

Luyện tập 2 trang 14 Lịch Sử lớp 6: Căn cứ vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?

Lời giải:

- Để biết và dựng lại lịch sử, có thể dựa vào các nguồn tư liệu, như: tư liệu truyền miệng; tư liệu chữ viết; tư liệu hiện vật; tư liệu gốc…

+ Tư liệu hiện vật: gồm những di tích, công trình hay đồ vật (văn bia, trống đồng, đồ gốm…).

+ Tư liệu truyền miệng: là những câu chuyện (truyền thuyết, cổ tích, thần thoại…) được truyền từ đời này sang đời khác.

+ Tư liệu chữ viết là những bản ghi, tài liệu chép tay hay sách được in, khắc chữ.

+ Tư liệu gốc là tư liệu liên quan trực tiếp đến sự kiện lịch sử, ra đời vào thời điểm diễn ra sự kiện, phản ánh sự kiện lịch sử đó.

Vận dụng 3 trang 14 Lịch Sử lớp 6: Em biết những di tích lịch sử nào ở địa phương em đang sống? Hãy kể cho cả lớp nghe về sự kiện lịch sử liên quan đến một trong những di tích đó.

Lời giải:

- Các di tích lịch sử ở địa phương em đang sống (TP. Hồ Chí Minh).

+ Dinh Độc Lập (số 35, đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Bến Thành, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh).

+ Khu di tích Địa đạo Củ Chi (Xã Phú Mỹ Hưng, xã Phạm Văn Cội, xã Nhuận Đức, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh).

+ Cơ sở Ban Tuyên huấn Xứ ủy Nam Bộ (Số 51/10/14 đường Cao Thắng, Phường 3, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh)

+ Cơ sở giấu vũ khí của Biệt động Thành đánh Dinh Độc Lập năm 1968 (nhà số 287/70 đường Nguyễn Đình Chiểu, phường 5, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh).

+ Sở Chỉ huy tiền phương Phân khu 6 trong chiến dịch Mậu Thân 1968 (Số 11 đường Lý Chính Thắng, phường 7, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh).

+ Hầm bí mật chứa vũ khí thời kháng chiến chống Mỹ (Số 183/4 đường Ba Tháng Hai, Phường 11, quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh).

+ ……….

- Sự kiện lịch sử liên quan đến di tích: Dinh Độc Lập

+ 10 giờ 45 phút, ngày 30/4/1975, xe tăng và bộ binh của Quân Giải phóng miền Nam tiến vào Dinh Độc lập, bắt sống toàn bộ Nội các Sài Gòn. Tổng thống Dương Văn Minh buộc phải tuyên bố đầu hàng không điều kiện. Đến 11 giờ 30 phút cùng ngày, lá cờ cách mạng tung bay trên nóc Dinh Độc lập, báo hiệu sự toàn thắng của chiến dịch Hồ Chí Minh.

Vận dụng 4 trang 14 Lịch Sử lớp 6: Hãy viết một đoạn văn ngắn về lịch sử ngôi trường em đang học (trường được thành lập khi nào? Nó thay đổi như thế nào theo thời gian?)

Lời giải:

Hình thành từ tháng 7 năm 1997, trường được đặt nhờ trên những dãy nhà cấp 4 của hợp tác xã Dệt Hành Thiện và chỉ được coi là một phân hiệu của trường THCS Xuân Hồng. Đến tháng 10 năm 1997 trường có tên là “Trung tâm chất lượng cao Hành Thiện”. Năm 1998 trường chính thức đổi tên thành trường THCS Xuân Trường cho xứng với tầm vóc của một trường cấp huyện. Năm 2004 trường được xây dựng chính thức tại Thị trấn Xuân Trường – Trung tâm huyện. Qua 20 năm xây dựng và phát triển, dưới sự quan tâm của Huyện ủy, UBND huyện, PGD – ĐT huyện Xuân Trường và ban đại diện cha mẹ học sinh, Trường THCS Xuân Trường không ngừng nỗ lực xây dựng và phát triển để xứng đáng với niềm tin của các cấp chính quyền và nhân dân trong toàn huyện.

Vận dụng 5 trang 14 Lịch Sử lớp 6: Cửa Bắc, một kiến trúc cổ, nằm trên phố Phan Đình Phùng, Hà Nội ngày nay. Trên tường vẫn còn nguyên dấu vết đạn pháo của thực dân Pháp khi đánh chiếm thành Hà Nội năm 1882. Có ý kiến cho rằng nên trùng tu lại mặt thành, xóa đi những vết đạn pháo đó, em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?

Lời giải:

Em không đồng ý với ý kiến đó. Vì việc trùng tu có thể làm mất đi những dấu ấn lịch sử, những vết tích của súng đạn là minh chứng cho lịch sử hào hùng của dân tộc. Những vết đạn được tạo ra từ những trận chiến đấu anh dũng, bảo vệ Hà Nội, bảo vệ đất nước. Xóa bỏ những dấu tích ấy như đang chối bỏ quá khứ hào hùng.