Bài C2 trang 129 SGK Vật Lý 9

Bài 48: Mắt

Bài C2 (trang 129 SGK Vật Lý 9)

Ta đã biết, khi vật nằm càng xa thấu kính hội tụ thì ảnh thật của vật nằm càng gần tiêu điểm của thấu kính. Vậy em hãy cho biết tiêu cự của thể thủy tinh khi mắt nhìn các vật ở xa và các vật ở gần dài, ngắn khác nhau như thế nào? Biết rằng khoảng cách từ thể thủy tinh của mắt đến màng lưới là không thay đổi và ảnh của vật luôn hiện rõ nét trên màng lưới

Lời giải:

Quá trình tạo ảnh của thể thủy tinh được mô phỏng bằng hình vẽ dưới đây: (coi màn PQ như màng lưới trên võng mạc của mắt)

- Hai tam giác ABO và A’B’O đồng dạng với nhau, nên:

Vì khoảng cách từ thể thủy tinh đến màng lưới là không thay đổi và ảnh của vật luôn hiện rõ nét trên màng lưới nên AB và OA' không đổi

→ nếu OA lớn (vật ở càng xa mắt) thì ảnh A’B' nhỏ và ngược lại.

- Hai tam giác OIF và A'B'F đồng dạng, có:

Hay:

Vì OA' và AB không đổi, nên nếu A'B' nhỏ thì OF’ lớn và ngược lại.

Nếu OA càng lớn thì A'B' càng nhỏ, OF càng lớn và ngược lại.

Kết luận: Khi nhìn các vật ở càng xa mắt thì tiêu cự của thể thuỷ tinh càng lớn (thể thuỷ tinh dẹt xuống), khi nhìn các vật càng gần mắt thì tiêu cự của thể thuỷ tinh càng nhỏ (thể thuỷ tinh phồng lên).

Tham khảo toàn bộ: Giải bài tập Vật Lý 9