Em hãy trình bày những nét chính về vị thế thủ đô của Hà Nội trong lịch sử dân tộc

Câu hỏi: Em hãy trình bày những nét chính về vị thế thủ đô của Hà Nội trong lịch sử dân tộc.

Trả lời:

Không khó để thấy từ trước đến nay, từ thời cha ông dựng nước và giữ nước khi vùng đất Hà Nội được chọn làm thủ phủ của các chính quyền đô hộ, là kinh sư của các triều đại phong kiến; cho đến ngày nay, mang vị thế thủ đô – mà về mặt chính trị, là trung tâm chính trị có tầm quan trọng và ảnh hướng bậc nhất cả nước.

Những nét chính về vị thế thủ đô của Hà Nội trong lịch sử dân tộc được thể hiện ở vai trò của Kinh đô Cổ Loa, kinh đô Thăng Long và thủ đô Hà Nội ngày nay

* Kinh đô Cổ Loa:

- Trong lịch sử, vùng đất Cổ Loa (huyện Đông Anh) đã hai lần được chọn làm kinh đô của đất nước ta vào thời Âu Lạc (208 TCN – 179 TCN) và thời Ngô (939 – 944).

- Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Tần xâm lược, An Dương Vương lập nên nước Âu Lạc và chọn Cổ Loa (nay thuộc huyện Đông Anh) làm kinh đô.  Cổ Loa được Thục phán An Dương Vương chọn làm nơi xây thành lũy thuận lợi cho quản lí vùng đất phía bắc tuyến sông Hồng, vừa là trung tâm chính trị, vừa là phòng tuyến bảo vệ quốc gia. Từ đây, vùng đất Hà Nội bắt đầu đi vào lịch sử
dân tộc với vị thế là kinh đô của đất nước.

- Đến thời Ngô (939 – 944), Cổ Loa một lần nữa được chọn là kinh đô của đất nước. Sau chiến thắng Bạch Đằng năm 938, Ngô Quyền lập nên nhà Ngô, mở ra thời kì độc lập tự chủ lâu dài của đất nước ta. Tại Cổ Loa, Ngô Quyền thiết lập bộ máy chính quyền mới, mở đầu cho nền độc lập dân tộc ở các thời kì sau.

* Kinh đô Thăng Long

- Thăng Long chính là trung tâm chính trị đặc biệt quan trọng của quốc gia Đại Việt.

- Năm 1010, trước yêu cầu phát triển của đất nước, Lý Thái Tổ ban hành Chiếu dời đô, chuyển kinh đô từ Hoa Lư về Đại La và đổi tên là Thăng Long. Nhà Lý đã mở đầu cho thời kì phát triển của các triều đại phong kiến của đất nước. Thăng Long trở thành trung tâm chính trị, kinh tế và văn hoá của cả nước. Hoàng thành Thăng Long được các triều đại phong kiến nối tiếp nhau xây dựng và mở rộng. Tại di tích khảo cổ số 18 Hoàng Diệu (quận Ba Đình), các nhà khảo cổ đã phát hiện nhiều hiện vật quý giá. Di tích này là minh chứng sống động cho quá trình phát triển của lịch sử Hà Nội và lịch sử dân tộc từ thời tiền Thăng Long (khoảng thế kỉ VII) cho đến thời Nguyễn (thế kỉ XX).

- Thăng Long chủ yếu giữ vị thế là kinh đô từ năm 1010 đến năm 1788, tức là từ thời Lý đến hết thời Hậu Lê. Dưới thời Tây Sơn và thời Nguyễn, Thăng Long không còn là kinh đô nhưng vẫn giữ vị trí quan trọng của cả nước.

* Thủ đô Hà Nội ngày nay

- Trong thời đại này, vị thế địa thủ đô của Hà Nội được thể hiện rõ hơn bao giờ hết khi mọi cơ quan đầu não của Đảng, các sự kiện mang tính chất nội bộ, khu vực, hay thế giới được đăng cai tổ chức tại nước ta, đều nằm ở Hà Nội. 

+ Ngày 2 – 9 – 1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Năm 1946, trong Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, thành phố Hà Nội được chọn là Thủ đô của nước Việt Nam độc lập.

+ Sau đại thắng mùa xuân năm 1975, miền Nam được hoàn toàn giải phóng, đất nước Việt Nam đã được độc lập, thống nhất. Tháng 7 – 1976, tại kì họp đầu tiên của Quốc hội khoá VI, Hà Nội trở thành Thủ đô của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam cho tới ngày nay.

- Với tư cách là thủ đô – trung tâm chính trị của Việt Nam đang ngày càng nâng cao trong bối cảnh chính sách mở cửa, hôi nhập toàn diện vào đợi sống kinh tế, chính trị, văn hóa trên thế giới và trong khu vực; trở thành nguồn lực phát triển của thủ đô và của mọi lĩnh vực khác.