Dựa vào sơ đồ 17.6 và lược đồ 17.7, em hãy vẽ sơ đồ thời gian những diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287 - 1288?

Câu hỏi: 

- Dựa vào sơ đồ 17.6 và lược đồ 17.7, em hãy vẽ sơ đồ thời gian những diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287 - 1288. 

- Vì sao khi bước vào kháng chiến, trước thế giặc rất mạnh, Hưng Đạo Vương lại khẳng định với vua Trần: "Năm nay đánh giặc nhàn"?

Trả lời

- Sơ đồ thời gian những diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống quân Nguyên năm 1287 - 1288.

- Hưng Đạo Vương khẳng định "Năm nay đánh giặc nhàn" vì

+ Trước thế giặc mạnh, quân dân nhà Trần thực hiện chính sách “vườn không nhà trống” rút toàn bộ quân dân và lương thực ra khỏi Thăng Long. Quân địch tiến vào Thăng Long lâm vào tình thế khó khăn, lương thực không có, cuối cùng chủ động rút lui, quân Đại Việt thừa thời cơ đó xông lên tiêu diệt địch.

+ Trong lần này, nhà Trần chủ động mai phục và tiêu diệt đoàn thuyền chở quân lương của giặc, đẩy chúng lâm vào tình thế khó khăn, thiếu thốn. 

+ Chủ động xây dựng trận địa mai phục trên sông Bạch Đằng, tiêu diệt gọn lực lượng quân giặc, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến.

* Công tác chuẩn bị của nhà Trần trước cuộc chiến và chiến thắng Bạch Đằng

Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt

- Chuẩn bị kháng chiến của Nhà Trần:

+ Trần Quốc Tuấn làm tổng chỉ huy

+ Ngày đêm luyện tập

- Chuẩn bị của nhà Nguyên

+ Huy động 30 vạn quân

+ Cử tướng có kinh nghiệm

+ Hàng trăm thuyền chiến, 70 thuyền lương, vạn thạch thóc

- Quân Nguyên bắt đầu xâm lược: Cuối 12/1287, quân Nguyên ồ ạt tiến vào nước ta theo hai đường: thuỷ, bộ:

+ Đường bộ : do Thoát Hoan chỉ huy, vượt qua biên giới đánh vào Lạng Sơn, Bắc Giang.

+  Đường biển : do Ô Mã Nhi chỉ huy ngược sông Bạch Đằng hội quân với Thoát Hoan.

Chiến thắng Bạch Đằng

- Tháng 1/1288, Thoát Hoan tiến vào Thăng Long, nhân dân thực hiện “vườn không, nhà trống” => Quân giặc ra sức càn quét, cướp lương thực nhưng đều bị nhân dân đuổi đánh, đẩy chúng vào thế bị động, cạn kiệt lương thực => quyết định rút quân lên Vạn Kiếp và từ đây rút về nước theo hai đường thủy, bộ.

- Ta quyết định phản công, chọn sông Bạch Đằng làm trận quyết chiến

- Diễn biến:

+ Tháng 4/1288, Đoàn thuyền Ô Mã Nhi về theo sông Bạch Đằng

+ Ta nhử chúng vào trận địa mai phục

+ Lúc nước rút, thuyền bị xô vào cọc và bị quân ta đánh từ 2 bên bờ

- Kết quả:

+ Nhiều tên giặc bị chết, Ô Mã Nhi bị bắt sống.

+ Cánh quân do Thoát Hoan chỉ huy, từ Vạn Kiếp theo hướng Lạng Sơn rút chạy về Quảng Tây (Trung Quốc) => quân ta tập kích liên tiếp.

=> Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên đã kết thúc thắng lợi vẻ vang.