Trả lời 12 câu hỏi Đọc hiểu truyện ngắn Sói trả thù

Trả lời 12 câu hỏi trong bộ đề đọc hiểu truyện ngắn Sói trả thù

Ngữ liệu

SÓI TRẢ THÙ -  Nguyễn Huy Thiệp

Hua Tát có gia đình thợ săn họ Hoàng. Đến đời Hoàng Văn Nhân thì tiếng tăm của gia đình này đã vang dội khắp các bản mường. Nhân bắn rất giỏi, ông luôn là người cầm trịch trong các mùa săn. Ông không biết sợ là gì. Điều này giống như cha ông, ông nội ông và cụ nội ông. Nhân có hai vợ nhưng cả hai bà đều không có con cái. Ngoài năm mươi tuổi, Nhân lấy thêm một bà vợ nữa và may mắn thay, bà ba sinh hạ cho ông được một đứa bé đẹp như tiên ông. Ông Nhân đặt tên cho con là Hoàng Văn San.

Từ năm tuổi, San đã theo cha vào rừng. Ông Nhân quyết chí rèn cặp cho con cũng thành một chàng thợ săn lão luyện. Các bô lão trong bản khuyên ông:

- Hãy để thằng San qua tuổi mười ba là tuổi ma bắt. Hãy biết sợ rừng, cho nó vào rừng sớm quá là không tốt đâu!.

Ông Nhân trả lời:

- Năm tuổi cha tôi cũng đã cho tôi vào rừng rồi đấy!

Các bô lão bảo:

- Thời xưa khác, thời nay khác. Cha ông có bốn người con, còn ông chỉ có một...

Ông Nhân cười khẩy. Bọn trẻ chúng ta cũng hay cười khẩy với những người già như thế. Ta không biết rằng lời nói của những người già đôi khi giống như những lời tiên tri. Người già biết sợ, có điều sợ không phải là điều đáng thích thú gì.

San lớn dần lên, tám tuổi thì nó đã bẫy được cả gà lôi, mười tuổi thì nó đã bắn được mười phát trúng bảy. Ông Nhân thấy rằng cũng đã đến lúc phải cho con mình đi săn thú dữ. Năm mười hai tuổi, ông Nhân cho con ông đi săn chó sói.

...

 Ông Nhân dạy con biết cách phân biệt các tín hiệu của loài sói, đâu là tiếng lệnh, tiếng gọi, tiếng kêu sợ hãi, thậm chí đến cách vẫy đuôi cũng có những dấu hiệu riêng. Cho đến cuối ngày, đàn sói đã bị phường săn tiêu diệt gần hết. Phường săn dồn con sói cái đầu đàn vào hang của nó, cái hang sâu, ở đó có những cột nhũ đá rêu bám xanh rì. Con chó sói đã già, từng túm lông lưng đã chuyển sang lốm đốm bạc. Bị dồn vào hang, nó chống cự ác liệt, mắt nó đỏ ngầu. Không hiểu lúc đó nó đã nghĩ gì. Một thoáng, nó nhìn chăm chú ông Nhân như để nhận dạng rồi nó lao vào góc sâu nhất nơi có đàn con đang chụm vào nhau. Nó cố ngoạm được một con sói con thì phát súng nổ. Ông Nhân đã lia cả vào lưng con sói một chùm đạn ghém. Con sói đầu đàn đè lên con sói bé xíu mà nó cắn răng vào giữa đỉnh đầu. Phường săn ào vào, lôi xác con sói đầu đàn và bắt những con sói con. Thằng San gỡ con sói con trong miệng của con sói mẹ mang về. Đây là con sói con đẹp nhất trong đàn sói nhỏ.

Con chó sói con lớn lên giữa lũ chó nhà. Nó có vết răng cắn ở đỉnh đầu, nơi đó thành sẹo lông không mọc được. Con chó sói con được nuôi trong nhà ông Nhân. Nó quen với người, tính nết gần giống chó nhà, chỉ có con mắt và điệu bộ là khác. Mắt nó dữ dằn, điệu bộ của nó lấm lét. Ông Nhân và cả thằng San đều cùng không thích con sói con này. Tuy nhiên, con sói không hề bao giờ làm trái ý người, vật trong nhà. Nó tránh mọi sự va chạm, tính nết của nó ôn hòa rất đỗi lạ lùng. Nó không tranh ăn với những con chó khác, không gây sự với ngựa, dê hoặc lợn, gà. Nó sống lầm lũi và rất biết điều. Hình như nó biết mọi người trong nhà đều không thích nó.

Thời gian trôi qua, thấm thoắt thằng San đến tuổi mười ba. Ông Nhân định ngày cúng ma cho con. Ông bảo người nhà giết hai con lợn, nhân thể giết luôn con chó sói để thiết đãi bà con trong bản.

Hôm ấy, khi người nhà chuẩn bị động dao giết lợn thì xẩy ra một việc kinh người. Thằng San ngồi cạnh bố, nó mặc bộ áo lanh đẹp nhất. Nó đã ra dáng vẻ ông chủ. Ông Nhân bảo con đi xem công việc người làm. Thằng San gật đầu, nó nhảy ba bước xuống cầu thang bằng gỗ vàng hiềng, không may cái ống quần lanh vướng vào then ngang của cái cầu thang. Nó ngã xuống đất ngay nơi xích con chó sói. Con sói đang nằm lim dim thì bỗng giật mình chồm dậy. Thằng San đập đầu xuống một hòn đá cạnh con chó sói, miệng vập vào cái dây sắt buộc vào cổ nó. Máu trào ra từ miệng thằng San. Vết máu đỏ từ miệng thằng San thức tỉnh từ trong tiềm thức mơ hồ của con dã thú một điều gì đấy. Nó chồm lên nhe hàm răng nhọn và trắng nhởn tớp vào giữa cổ thằng San nơi có những vệt lang ben mờ mờ. Người nhà ông Nhân hốt hoảng chạy lại. Con chó sói như điên dại không buông tha thằng bé. Nó cắn, cào, nhay, nhá, nó rứt từ cổ thằng San ra từng mảnh thịt, từng sợi gân và dây chằng bê bết máu. Thằng San chết ngay, mắt trợn ngược. Cổ nó hõm vào một khoảng đỏ lòm, từ đấy máu phun ra phì phì, sủi cả bong bóng. Máu phun đầy mặt con sói, nhuộm đỏ cái đầu lông lá bù xù. Người ta vất vả lắm mới kéo được con sói ra.

Ông Nhân cầm rìu tiến về con sói nước mắt ròng ròng. Người ta dạt ra hai bên nhường chỗ cho ông. Ông Nhân run bắn cả người. Con sói rúm lại, xích quấn vào dưới cầu thang. Dừng lại một lát, bỗng nhiên ông Nhân vung rìu lên và cứ liên hồi chém vào sợi dây xích sắt. Lưỡi rìu quằn lại, các sợi xích đứt tung. Con sói tru lên một tiếng rồi phóng chạy về phía rừng, trên cổ vẫn còn lòng thòng một đoạn dây ngắn. Đám người đứng quanh ông Nhân sững sờ. Ông Nhân buông rìu quỳ xuống xác đứa con duy nhất, những ngón tay gầy trơ cả khớp xương cày trên mặt đất bê bết máu.

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Theo văn bản,  ông Nhân đưa San vào rừng săn sói vào năm bao nhiêu tuổi?

Câu 2: Xác định điểm nhìn của truyện ngắn? Việc sử dụng điểm nhìn như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề của truyện ngắn ?

Câu 3: Liệt kê các sự kiện chính của câu chuyện? Sự kiện nào trong văn bản để lại ấn tượng sâu sắc đối với em? Vì sao?

Câu 4: Có ý kiến cho rằng “Truyện ngắn Sói trả thù của Nguyễn Huy Thiệp đã xây dựng thành công kiểu nhân vật tự ý thức”, em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

Câu 5 : Anh/ chị hãy rút ra 2 bài học từ văn bản trên?

Câu 6: Chỉ ra một đoạn có sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật trong văn bản “Sói trả thù” 

Câu 7: Xác định người kể chuyện trong văn bản “Sói trả thù” Việc lựa chọn người kể chuyện này có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm? 

Câu 8: Ông Nhân đã có thái độ như thế nào trước lời khuyên đừng cho con trai đi rừng sớm của các bô lão? Thái độ đó thể hiện những tính cách nào của nhân vật ông Nhân? 

Câu 9: Anh/Chị hiểu như thế nào về hành động “vung rìu lên và cứ liên hồi chém vào sợi dây xích sắt” để thả chú sói về rừng của ông Nhân ở cuối văn bản? 

Câu 10: Chỉ ra hiện tượng mở rộng khả năng kết hợp của từ trong các trường hợp sau và phân tích tác dụng Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió, Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa. (Anh thơ, Chiều xuân) 

Câu 11: Câu chuyện trên gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về thái độ, tình cảm của con người đối với những loài động vật hoang dã? Hãy viết câu trả lời từ 8 – 10 dòng. 

Câu 12: Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận về nạn săn bắt thú rừng hoang dã được gợi ra truyện ngắn “Sói trả thù” (Nguyễn Huy Thiệp)

Trả lời câu hỏi:

Câu 1:

- Theo văn bản, ông Nhân đưa San vào rừng săn sói vào năm 12 tuổi.

Câu 2:

-  Điểm nhìn của truyện là ngôi thứ ba toàn tri.

- Việc sử dụng điểm nhìn như vậy có tác dụng: Giúp câu chuyện được kể một cách khách quan, người đọc dễ dàng bao quát được nội dung câu chuyện.

Câu 3:

- Sự kiện chính của câu chuyện:

+ Ngoài năm mươi tuổi, ông Nhân sinh được cậu con trai đặt tên San.

+ San 5 tuổi đã được ông Nhân đưa đi săn, mặc kệ lời khuyên của các bô lão

+ Năm 12 tuổi, San được cha dẫn vào rừng săn sói. San bắt một con sói con đẹp nhất mang về nuôi

+ Năm 13 tuổi, vào ngày cúng ma cho San, San té xuống cầu thang - nơi con chó sói bị xích. Con sói như điên dại, cắn chết San.

+ Ông Nhân cầm cái rìu chém đứt sợi dây xích, thả con sói về rừng.

- Sự kiện để lại ấn tượng nhất đối với em chính là hình ảnh ông Nhân cầm cái rìu chém đứt sợi dây xích, thả con sói về rừng. Bởi vì đây là một sự kiện thể hiện rõ chủ đề, thông điệp của tác phẩm. Ông Nhân vung rìu chém đứt sợi dây xích cũng là lúc ông hiểu được quả báo mà ông phải trả cho chính hành động tận diệt thiên nhiên của mình.

Câu 4:  

Em đồng ý với ý kiến đó bởi vì Kiểu nhân vật tự ý thức khá phổ biến trong truyện ngắn với đề tài sinh thái của Nguyễn Huy Thiệp. Nhân vật tự ý thức được thể hiện qua nhân vật ông Nhân. Một người dẫn đầu trong nhóm thợ săn, ông tàn sát thiên nhiên một cách ghê rợn nhưng cuối tác phẩm, chính ông lại vung rìu chém đứt sợi dây xích con sói trong sự ngỡ ngàng của mọi người. Hành động này cho thấy ông đã tự ý thức, sám hối cho chính lỗi lầm mình gây ra trong quá khứ. Xây dựng kiểu nhân vật tự ý thức này đã cho thấy cách giải quyết mâu thuẫn giữa con người và tự nhiên theo hướng hòa giải của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp.

Câu 5:

Qua câu chuyện trên em đã rút ra được bài học cho chính mình:

- Con người phải trả giá cho những tội ác mình gây ra

- Nên cân bằng, sống hòa hợp với thiên nhiên

- Không nên có hành vi phá hoại thiên nhiên

...

Câu 6:

Đoạn văn có sự kết nối giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật: "Từ năm tuổi, San đã theo cha vào rừng. Ông Nhân quyết chí rèn cặp cho con cũng thành một chàng thợ săn lão luyện. Các bô lão trong bản khuyên ông:
- Hãy để thằng San qua tuổi mười ba là tuổi ma bắt. Hãy biết sợ rừng, cho nó vào rừng sớm quá là không tốt đâu!.

Ông Nhân trả lời:

- Năm tuổi cha tôi cũng đã cho tôi vào rừng rồi đấy!...."

Câu 7:

- Người kể chuyện trong văn bản "Sói trả thù" là người kể chuyện ngôi thứ ba. Việc lựa chọn người kể chuyện này giúp tạo ra một cái nhìn toàn diện, khách quan về sự việc và các nhân vật. Nó cho phép tác giả thể hiện sự phức tạp trong tâm lý và hành động của nhân vật, đồng thời đưa ra thông điệp về những mâu thuẫn nội tâm và xã hội một cách sâu sắc.

Câu 8:

- Ông Nhân đã có thái độ đối nghịch không chấp nhận lời khuyên của mọi người "Năm tuổi cha tôi cũng đã cho tôi vào rừng rồi đấy!". Thái độ thể hiện ông là một người cứng đầu, kiên định, bảo thủ, không chịu lắng nghe lời góp ý của người khác để rồi phải nhận lấy hậu quả đau lòng từ chính tính cách của bản thân.

Câu 9:

Hành động này của ông Nhân thể hiện sự căm phẫn, tức giận và tuyệt vọng của ông Nhân. Nó không chỉ là hành động phá bỏ sự kìm hãm, trả lại tự do cho con sói mà mà còn là sự tự nhận thức về hành động mà ông đã làm ra.

Câu 10:

Đối với con người động vật hoang dã luôn là loài thú có bản năng sinh tồn cao, gây nguy hiểm lớn đối con người. Có những loài nhìn thì đáng yêu nhưng chưa chắc đã lành tính, đã là thú hoang dã thì chúng ưa thích sự tự do, ghét bị kìm hãm không như những loài đã được nuôi bên cạnh con người. Vì vậy mà tình cảm của con người với thú hoang dã chưa bao giờ sâu sắc hay là mủi lòng thương, đọng lại chỉ có sự căm thù, đối địch và tìm mọi cách tấn công chúng để bảo vệ bản thân hoặc để đem bán kiếm tiền. 

Câu 11:

Gợi ý: 

- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và tóm tắt lại nội dung của truyện ngắn "Sói trả thù"

- Qua câu chuyện, chúng ta bàn luận về thực trạng săn bắt thú ngày nay:

+ Đầu tiên con người săn bắt thú là vì tìm kiếm thức ăn, xóa bỏ mối để dọa, nhưng khi mà giá trị của loài động vật hoang dã ngày càng cao thì vì lợi nhuận, con người ngày càng săn bắt nhiều hơn các loài thú dẫn đến tình trạng số lượng loài động vật hoang dã giảm đi qua các năm.

+ Bất chấp các lệnh nghiêm cấm không được săn bắn

+ Con người vì lòng tham mà sử dụng nhiều cách săn hơn: súng, bẫy, thuốc,... Kể cả có những người bị tấn công bởi chúng thì con người vẫn tiếp tục đi săn và săn với khí thế, quyết tâm hơn nữa. 

- Hậu quả: 

+ Số lượng loài động vật ngày càng giảm 

+ Nhiều gia đình cũng mất đi chồng, con vì hành vi đi săn thú hay chịu sự trả thù của động vật.

- Giải pháp: 

+ Chính quyền cần phải có biện pháp răn đe, cảnh cáo và phạt mạnh tay hơn đối với những hành vi đi săn bắt thú bất chấp lệnh cấm 

+ Tuyên truyền, bảo vệ các loài thú hoang dã

+ Tách biệt nơi có thú sống với con người để cuộc sống con người không phải chịu sự đe dọa của "Những vị khách hoang dã"