Soạn Địa lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 19: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Liên Bang Nga

Hướng dẫn Soạn Địa lí 11 Chân trời sáng tạo Bài 19: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Liên Bang Nga ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 19: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Liên Bang Nga

Mở đầu trang 101 Địa Lí 11: Với diện tích lãnh thổ rộng lớn nhất thế giới, thiên nhiên phân hoá đa dạng, Nguồn tài nguyên dồi dào cùng với nền văn hóa giàu bản sắc liên bang nga có nhiều lợi thế để trở thành một cường quốc trên thế giới. Những đặc điểm tự nhiên và xã hội có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế của Liên Bang Nga?

Trả lời:

- Đặc điểm lãnh thổ và vị trí giúp Liên Bang Nga có thể giao thương thuận lợi để phát triển kinh tế xã hội với các quốc gia châu Âu, châu Á và cả Bắc Phi, Bắc Mỹ. Tuy nhiên, phần lớn lãnh thổ liên bang nga nằm trong khu vực khí hậu không thuận lợi cho phát triển kinh tế xã hội.

- Dân cư đông tạo ra nguồn lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ lớn. Thành phần dân tộc đa dạng tạo nên bản sắc đa dạng.

Câu hỏi trang 101 Địa Lí 11: Dựa vào hình 17.1 và thông tin trong bài hãy cho biết:

- Những đặc điểm nổi bật về phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí của Liên bang Nga.

- Ảnh hưởng của vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ đến phát triển kinh tế- xã hội của Liên bang Nga.

Trả lời:

Đặc điểm

- Phạm vi lãnh thổ:

+ Liên bang Nga là quốc gia có diện tích lớn nhất thế giới (khoảng 17 triệu km2).

+ Lãnh thổ Liên bang Nga gồm phần lớn đồng bằng Đông Âu và toàn bộ phần Bắc Á.

+ Đường biên giới trên đất liền của Liên bang Nga dài khoảng 20000 km và đường bờ biển gần 38000 km.

- Vị trí địa lí:

+ Nằm ở phía bắc lục địa Á - Âu.

+ Lãnh thổ trên đất liền của Liên bang Nga kéo dài từ khoảng vĩ độ 41°B đến vĩ độ 77°B và từ khoảng kinh độ 27°Đ đến kinh độ 169°T.

+ Liên bang Nga tiếp giáp Thái Bình Dương ở phía đông; Bắc Băng Dương ở phía bắc và nhiều biển như biển Ba-ren, biển Ca-ra, biển Ô-khốt,...

+ Nước Nga tiếp giáp với 14 quốc gia: phía tây tiếp giáp các nước khu vực Đông và Bắc Âu, phía nam giáp với các nước thuộc khu vực Tây Á, Trung Á và Đông Bắc Á. Riêng tỉnh Ca-li-nin-grát nằm biệt lập ở phía tây.

Phân tích ảnh hưởng

- Với lãnh thổ trải dài từ tây sang đông nên Liên bang Nga có nhiều múi giờ.

- Đặc điểm lãnh thổ và vị trí giúp Liên bang Nga có thể giao thương thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội với các quốc gia châu Âu, châu Á và cả Bắc Phi, Bắc Mỹ.

- Tuy nhiên, phần lớn lãnh thổ Liên bang Nga nằm trong khu vực có khí hậu không thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.

Câu hỏi trang 103 Địa Lí 11: Dựa vào hình 19.1và thông tin trong bài, hãy cho biết:

- Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Liên Bang Nga

- Ảnh hưởng của đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế xã hội của Liên bang Nga.

Trả lời:

+ Miền Tây Liên bang Nga

Địa hình: chủ yếu là đồng bằng, đồng bằng Đông Âu và Tây Xi-bia. Dãy núi già Uran.

Các con sống lớn: sông Von-ga, sông Ô bi, sông Ênitxây…

Rừng: nhiều rừng lá kim

Đất: đất đen màu mỡ, thuận lợi cho việc phát triển nông nghiệp

Khoáng sản nhiều nhất là dầu khí, than, sắt.

Khí hậu: ôn đới hải dương, cận nhiệt đới và cận cực lạnh giá. Điều kiện nhiệt ẩm ôn hoà hơn miền Đông.
Liên bang Nga và hình ảnh về rừng lá kim đặc trưng.

+ Miền Đông Liên bang Nga

Địa hình: chủ yếu là núi, cao nguyên.

Sông ngòi: sông Lê-na, có nhiều sông lớn chảy lên phía Bắc.

Rừng: chủ yếu là rừng lá kim.

Đất: đất Pốt dôn là chủ yếu, không thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.

Khoáng sản: phong phú như than, vàng, dầu khí…

Khí hậu: Ôn đới, cận nhiệt lục địa và cận nhiệt cực lạnh.

- Ảnh hưởng của đặc điểm đến phát triển kinh tế- xã hội:

+ Thuận lợi:

* Tạo cho cảnh quan thiên nhiên đa dạng.

* Giao lưu và phát triển các ngành kinh tế, nhất là kinh tế biển.

+ Khó khăn: Bảo vệ an ninh – quốc phòng; quản lí và khai thác lãnh thổ.

Câu hỏi trang 104 Địa Lí 11: Dựa vào hình 19.2, 19.3, 19.4 và thông tin trong bài, hãy:

- Trình bày những đặc điểm về dân cư và xã hội của Liên bang Nga.

- Cho biết đặc điểm dân cư và xã hội có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế- xã hội của Liên bang Nga.

Trả lời:

+ Số dân đông, năm 2005 là 143 triệu người, là nước có số dân đông thứ 8 trên thế giới. Dân số đông đã tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ rộng lớn.
Gia tăng dân số tự nhiên chỉ có số âm và xuất cư nhiều nên số dân ngày càng giảm. Đó là nguy cơ thiếu lao động, dân số ngày càng già hóa ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế và nhiều vấn đề khác.

+ Cơ cấu dân số già, tỉ lệ nữ lớn hơn nam đã gây ra nhiều mặt khó khăn cho việc phát triển kinh tế và nhiều vấn đề khác.

+ Người dân Nga có trình độ học vấn cao, tỉ lệ biết chữ đạt 99%. Do đó, cung cấp nguồn lao động có chất lượn cao cho các ngành kinh tế, đặc biệt là những ngành đòi hỏi cao về trình độ khoa học – kĩ thuật.
Liên Bang Nga có nhiều dân tộc, tạo nên nền văn hóa đa dạng và giàu bản sắc.

+ Dân cư phân bố không đều, dân cư tập trung chủ yếu ở đồng bằng Đông Âu và thưa thớt ở vùng phía Đông. Điều này ảnh hưởng đến việc khai thác thế mạnh của miền Đông, một vùng giàu tài nguyên nhưng lại thưa thớt dân.

+ Qúa trình đô thị hóa phát triển, tỉ lệ dân thành thị trên 70%, người dân chủ yếu sống ở các thành phố nhỏ, trung bình và các thành phố vệ tinh. Điều này làm giảm áp lực về xã hội, môi trường cho các thành phố lớn.

Luyện tập

Luyện tập trang 106 Địa Lí 11: Hãy lập bảng thống kê hoặc sơ đồ những thuận lợi và khó khăn của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Liên Bang Nga.

Trả lời: 

Thuận lợi

Khó khăn

- Việt Nam có nhiều đồng bằng rộng lớn như đồng bằng Đông Âu, đồng bằng Tây Xi - địa điểm thuận lợi để phát triển trồng trọt và chăn nuôi. - Đất đen là loại đất tốt nhất cho sự phát triển của nông nghiệp. - Khí hậu đa dạng ở Việt Nam là thuận lợi cho việc phát triển một nền nông nghiệp đa dạng. - Việt Nam có nhiều sông và hồ lớn có giá trị về nhiều mặt như thủy điện, giao thông, cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp,... - Việt Nam có diện tích rừng lớn nhất thế giới, chủ yếu là rừng tai ga, là một tài nguyên quý giá. - Việt Nam là một trong những quốc gia giàu khoáng sản nhất thế giới, với nhiều loại khoáng sản trữ lượng hàng đầu, tạo điều kiện cho các ngành công nghiệp phát triển.

Địa hình núi cao chiếm phần lớn diện tích của vùng đất này, với khí hậu có thể là băng giá hoặc khô hạn. Mặc dù tài nguyên của vùng đất là phong phú, nhưng chúng lại phân bố chủ yếu ở những nơi có địa hình hiểm trở, khó khai thác và tiếp cận.  Điều này tạo ra nhiều thách thức đối với việc phát triển kinh tế và sử dụng tài nguyên của vùng đất này. Tuy nhiên, với sự nỗ lực và sáng tạo của con người, vùng đất này vẫn có thể tận dụng tài nguyên của mình và phát triển kinh tế bền vững.

Vận dụng trang 106 Địa Lí 11: Thu thập thông tin và viết một bài giới thiệu về một di sản thế giới của Liên Bang Nga được UNESCO công nhận.

Trả lời:

Quảng trường Đỏ tại Nga là điểm đến mà người dân nước này tự hào chỉ sau cung điện Kremlin. UNESCO đã đưa Quảng trường Đỏ vào danh sách Di sản thế giới vào năm 1990. Quảng trường là một địa danh đã trải qua nhiều sự kiện lịch sử đáng ghi nhớ của Nga và thế giới. Vì vậy, nơi đây được gọi là “Trái tim hồng của Mat-xcơ-va và của Nga”.

Theo lịch sử Quảng trường được xây dựng từ những năm 1490. Quảng trường nằm tại thủ đô Mat-xcơ-va, có chiều dài khoảng 695m và rộng khoảng 130m, xung quanh là các công trình huyền thoại nổi tiếng của Mat-xcơ-va.

Trong quá khứ, thương nhân từ khắp nơi trên thế giới đến đây buôn bán. Quảng trường dần biến thành một khu chợ lớn. Trở thành trung tâm thương mại của thành phố. Sau này các đời Nga Hoàng cũng chọn nơi đây làm nơi tuyên bố các sắc lệnh, thông báo, khiến Quảng trường Đỏ thành nơi sinh hoạt cộng đồng của thành phố Mat-xcơ-va (Mat-xcơ-va). Mỗi khi có lễ hội, nơi đây lại được tổ chức trang hoàng đẹ lộng lẫy, như thời điểm Giáng sinh, và các ngày lễ tôn giáo lớn ở Nga.

Đặc biệt phải nói tới Quảng trường Đỏ khi vào lễ giáng sinh. "Journey into Christmas" là sự kiện thường niên bắt đầu vào ngày 22/12 tại Mat-xcơ-va, mở đầu cho loạt sự kiện liên quan đến Giáng sinh trong kỳ nghỉ lễ. Lễ hội Giáng sinh này diễn ra tại hơn 30 địa điểm khắp thủ đô với nhiều hoạt động phong phú, bao gồm chương trình ca nhạc, kịch nghệ và các lớp học nghệ thuật.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Địa 11 Chân trời sáng tạo

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Trả lời câu hỏi Địa 11 Chân trời sáng tạo Bài 19: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Liên Bang Nga trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!