Soạn Địa lí 11 Cánh Diều Bài 16: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, và dân cư, xã hội Hoa Kỳ

Hướng dẫn Soạn Địa lí 11 Cánh Diều Bài 16: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, và dân cư, xã hội Hoa Kỳ ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 16: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, và dân cư, xã hội Hoa Kỳ

Lý thuyết Địa lí 11 Cánh Diều Bài 16. Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và dân cư, xã hội Hoa Kỳ

Sơ đồ tư duy Địa lí 11 Cánh Diều Bài 16: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và dân cư, xã hội Hoa Kỳ

Câu hỏi mở đầu trang 73 Địa Lí 11

Câu hỏi: Hoa Kỳ là đất nước rộng lớn, có nhiều điều kiện thuận lợi về tự nhiên và xã hội, được mệnh danh là “đất nước của những người nhập cư”. Vậy những điều kiện về tự nhiên và dân cư đã ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Hoa Kỳ?

Trả lời:

- Vị trí địa lý giúp cho Hoa Kỳ có điều kiện phát triển các ngành kinh tế biển, giao lưu, hợp tác với các nước trên thế giới. Với vị trí tiếp giáp Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, giúp cho Hoa Kỳ không bị ảnh hưởng bởi 2 cuộc chiến tranh. Tuy nhiên, do tiếp giáp với đại dương nên Hoa Kỳ thường bị ảnh hưởng bởi thiên tai, đặc biệt là bão.

- Điều kiện tự nhiên tạo nhiều điều kiện thuận lợi giúp Hoa Kỳ phát triển tổng hợp các ngành kinh tế.

- Dân cư tạo ra nguồn lao động dồi dào, đặc biệt là tỷ lệ người nhập cư cao, tạo nên nguồn lao động tri thức thuận lợi cho việc phát triển các ngành kinh tế.

Câu hỏi trang 74 Địa Lí 11

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 16.1, hãy: 

- Cho biết Hoa Kỳ tiếp giáp các đại dương, vịnh biển và quốc gia nào.

- Trình bày đặc điểm vị trí địa lí của Hoa Kỳ.

- Phân tích ảnh hưởng của vị trí địa lí đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Trả lời:

- Hoa Kỳ tiếp giáp:

+ Các đại dương: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Bắc Băng Dương.

+ Vịnh Mê-hi-cô, vịnh A-la-xca

+ Hai quốc gia là Ca-na-da và Mê-hi-cô

- Đặc điểm vị trí:

+ Lãnh thổ bao gồm: phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ, bán đảo A-lát-xca, quần đảo Ha-oai. Diện tích khoảng 9,8 triệu km2.

+ Nằm hoàn toàn ở bán cầu tây, nằm giữa hai đại dương lớn là Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, tiếp giáp Ca-na-da ở phía Bắc, khu vực Mỹ La-tinh ở phía Nam

+ Nằm trong khu vực nhiều thiên tai: bão, động đất, lốc xoáy,… 

- Ảnh hưởng của vị trí địa lí đến phát triển kinh tế - xã hội:

+ Tạo cho Hoa Kỳ có đặc điểm thiên nhiên đa dạng, thay đổi từ biển vào nội địa, từ bắc xuống nam.

+ Giúp cho Hoa Kỳ tránh được thiệt hại về cơ sở vật chất và hạ tầng trong hai cuộc chiến tranh thế giới.

+ Tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng giao lưu và phát triển mạnh kinh tế trong điều kiện hòa bình, tăng vị thế trên thế giới.

+ Nằm trong khu vực nhiều thiên tai gây khó khăn cho phát triển kinh tế - xã hội.

Câu hỏi trang 76 Địa Lí 11

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 16.1, hãy:

- Trình bày về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Hoa Kỳ.

- Phân tích ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Trả lời:

* Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên

a) Địa hình và đất

- Đặc điểm:

+ Phần lãnh thổ ở trung tâm lục địa Bắc Mỹ có địa hình đa dạng, được phân ra thành các khu vực: núi và cao nguyên; khu vực đồng bằng.

▪ Khu vực núi và cao nguyên: hệ thống núi trẻ, xen giữa là các cao nguyên và thung lũng. Có đất đỏ vàng cận nhiệt đới ẩm, đất nâu xám rừng lá rộng ôn đới.

▪ Khu vực đồng bằng: diện tích rộng, nhiều đồng bằng rộng lớn. Chủ yếu là đất phù sa sông, đất đen, đất đỏ nâu,…

+ Ở bán đảo A-la-xca: địa hình chủ yếu là núi, giữa các dãy núi là thung lũng được băng hà bao phủ.

+ Quần đảo Ha-oai: bao gồm chuỗi các đảo và đảo san hô, hiện còn nhiều núi lửa hoạt động.

b) Khí hậu

- Đặc điểm:

+ Phần trung tâm chủ yếu là khí hậu ôn đới, có sự thay đổi từ tây sang đông.

▪ Ven biển phía tây là khí hậu ôn đới hải dương mưa nhiều.

▪ Vùng nội địa và phía đông là khí hậu ôn đới lục địa, nhiều nơi khô hạn.

▪Phía nam là khí hậu cận nhiệt đới, nhiệt độ khá cao.

▪Phía bắc có khí hậu ôn đới lạnh, nhiệt độ thấp, mùa đông nhiều băng tuyết.

+ Bán đảo A-la-xca có khí hậu cận cực và ôn đới hải dương.

+ Quần đảo Ha-oai có khí hậu nhiệt đới chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển.

c) sông, hồ

- Đặc điểm:

+ Có nhiều sông lớn (Mi-xi-xi-pi, Mít-xu-ri), các sông bồi đắp nên vùng đồng bằng rộng lớn, phì nhiêu.

+ Có nhiều hồ, đặc biệt là Ngũ Hồ được nối với nhau bằng các kênh đào…

d) Biển

- Đặc điểm:

+ Vùng biển rộng lớn với đường bờ biển dài khoảng 20000 km.

+ Dọc bờ biển có nhiều vũng vịnh.

+ Vùng biển có nguồn lợi hải sản phong phú, khoáng sản (dầu mỏ, khí tự nhiên).

e) Sinh vật

- Đặc điểm:

+ Tài nguyên sinh vật rất đa dạng, phong phú với nhiều kiểu rừng: rừng lá kim, rừng lá rộng, rừng và cây bụi lá cứng địa trung hải, rừng nhiệt đới ẩm.

+ Động vật nhiều loài quý hiếm: hươu đuôi trắng, gấu mèo, chồn nâu, cáo đỏ…

g) Khoáng sản

- Đặc điểm: Tài nguyên khoáng sản phong phú, một số loại có trữ lượng rất lớn: than đá, quặng sắt , dầu mỏ, khí tự nhiên, vàng, đồng,…và các loại kim loại quý hiếm.

* Ảnh hưởng

a) Địa hình và đất

- Ảnh hưởng:

+ Khu vực núi thuận lợi cho phát triển rừng, tuy nhiên địa hình bị chia cắt nhiều nên việc giao thương, đi lại gặp nhiều khó khăn.

+ Khu vực đồng bằng thuận lợi cho trồng ngũ cốc và các loại cây hàng năm khác. Tuy nhiên một số loại đất nghèo dinh dưỡng như: đất đài nguyên, đất xám hoang mạc,…ít có giá trị sản xuất nông nghiệp.

+ Bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai có địa hình thuận lợi cho phát triển du lịch.

b) Khí hậu

- Ảnh hưởng: Sự phân hóa khí hậu giữa các vùng lãnh thổ đã tạo điều kiện thuận lợi để đa dạng hóa các sản phẩm nông nghiệp.

c) sông, hồ

- Ảnh hưởng:

+ Sông tạo điều kiện để sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn; tạo nên mạng lưới giao thông đường thủy quan trọng, có giá trị về thủy điện, du lịch, cung cấp nước, nguồn lợi thủy sản,…

+ Hồ có ý nghĩa rất lớn về giao thông và cung cấp nguồn nước ngọt quan trọng cho đời sống, sản xuất, góp phần điều hòa khí hậu.

d) Biển

- Ảnh hưởng: Tạo điều kiện thuận lợi cho Hoa Kỳ phát triển ngành thủy sản, khai khoáng, giao thông hàng hải và du lịch.

e) Sinh vật

- Ảnh hưởng: Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển lâm nghiệp và là tài nguyên du lịch có giá trị

g) Khoáng sản

- Ảnh hưởng: Là cơ sở để phát triển đa dạng các ngành công nghiệp

Câu hỏi trang 78 Địa Lí 11

Câu hỏi 1: Đọc thông tin và quan sát các hình 16.2, 16.3, hãy:

- Trình bày đặc điểm dân cư Hoa Kỳ.

- Phân tích tác động của dân cư đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Trả lời:

- Đặc điểm dân cư Hoa Kỳ:

+ Là nước đông dân, khoảng 331,5 triệu người (2020), đứng thứ 3 thế giới.

+ Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp và có xu hướng giảm, số dân tăng nhanh chủ yếu là do nhập cư.

+ Mật độ dân số trung bình là 35 người/km2.

+ Dân cư phân bố không đều, tập trung chủ yếu ở khu vực Đông Bắc, vùng ven biển, vùng nội địa và phía tây thưa thớt hơn.

- Tác động của dân cư đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ:

+ Dân số đông tạo cho Hoa Kỳ nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ lớn.

+ Dân cư phân bố không đồng đều gây khó khăn cho việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên.

Câu hỏi 2:  Đọc thông tin, hãy:

- Nêu một số đặc điểm nổi bật về nhập cư và chủng tộc của Hoa Kỳ.

- Phân tích tác động của việc nhập cư và đa dạng chủng tộc đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Trả lời:

* Một số đặc điểm nổi bật về nhập cư và chủng tộc của Hoa Kỳ:

- Dân cư Hoa Kỳ có nhiều nguồn gốc khác nhau. Các dòng nhập cư vào Hoa Kỳ bắt đầu từ khi phát kiến ra châu Mỹ (năm 1492).

- Từ năm 1790 đến năm 1994, có gần 64 triệu người nhập cư từ châu Âu, Mỹ La-tinh, châu Á và châu Phi đến Hoa Kỳ.

- Năm 2015, trong tổng dân số của Hoa Kỳ có hơn 43 triệu người nhập cư và tăng lên đến khoảng 50 triệu người vào năm 2020. Người nhập cư đã bổ sung nguồn lao động có trình độ, giàu kinh nghiệm sản xuất để phát triển kinh tế - xã hội.

- Hoa Kỳ có thành phần chủng tộc đa dạng, ba chủng tộc chính: Môn-gô-lô-ít, Ơ-rô-pê-ô-ít, Nê-gro-ít.

*  Tác động của việc nhập cư và đa dạng chủng tộc đến phát triển kinh tế - xã hội:

- Nhiều phong tục, tập quán khác nhau

- Văn hóa đa dạng.

- Người nhập cư đã bổ sung nguồn lao động có trình độ, giàu kinh nghiệm sản xuất để phát triển kinh tế - xã hội.

- Gây khó khăn nhất định cho việc quản lí xã hội.

- Chênh lệch thu nhập giữa người giàu và người nghèo ngày càng tăng.

-  Sự phân hòa giàu nghèo sâu sắc

- Mất an ninh xã hội.

Luyện tập và vận dụng

Câu hỏi 1. Lập bảng tóm tắt thể hiện ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế – xã hội của Hoa Kỳ. 

Trả lời:

Nội dung	Thuận lợi	Khó khăn
Địa hình, đất	Khu vực núi và cao nguyên có rừng lá rộng ôn đới thuận lợi cho phát triển rừng, đồng bằng có diện tích rộng lớn, đất ở các đồng bằng chủ yếu là đất phù sa sông, đất đen, đất đỏ nâu,... thuận lợi cho trồng ngũ cốc và các loại cây hàng năm khác.	Khu vực núi và cao nguyên do địa hình bị chia cắt nhiều nên việc giao thương, đi lại gặp nhiều khó khăn, bán đảo A-lát-xca có địa hình chủ yếu là núi, giữa các dãy núi là các thung lũng được băng hà bao phủ. Quần đảo Ha-oai bao gồm nhiều chuỗi núi lửa hoạt động
Khí hậu	Tạo điều kiện để đa dạng các sản phẩm nông nghiệp	Vùng nội địa và phía đông, nhiều nơi khô hạn Vùng phía bắc có nhiều băng tuyết,...
Sông, hồ	Các sông đã bồi đắp nên vùng đồng bằng châu thổ rộng lớn, phì nhiêu, tạo điều kiện để sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn. Sông còn tạo nên mạng lưới giao thông đường thủy quan trọng, có giá trị về thủy điện, du lịch, cung cấp nước, nguồn lợi thủy sản. - Ngũ Hồ có ý nghĩa rất lớn về giao thông và cung cấp nước ngọt quan trọng cho đời sống, sản xuất, góp phần điều hòa khí hậu
Biển	Nguồn lợi hải sản phong phú, khoáng sản (dầu mỏ, khí tự nhiên) tạo điều kiện thuận lợi cho Hoa Kỳ phát triển ngành thủy sản, khai khoáng, giao thông hàng hải và du lịch
Sinh vật	Tài nguyên sinh vật rất đa dạng, phong phú Động vật có nhiều loài quý hiếm như: hướu đuôi trắng, gấu mèo, chuột xạ hương, chồn nâu, cáo đỏ,... là điều kiện thuận lợi để phát triển lâm nghiệp và là tài nguyên du lịch có giá trị.
Khoáng sản	Hoa Kỳ có tài nguyên khoáng sản phong phú và giàu có, một số loại có trữ lượng rất lớn, và các kim loại quý hiếm. Đây là cơ sở để phát triển đa dạng các ngành công nghiệp.

Câu hỏi 2. Tại sao dân cư Hoa Kỳ tập trung đông ở khu vực Đông Bắc? Điều này có tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế – xã hội? 

Trả lời:

* Vùng Đông Bắc Hoa Kỳ là nơi tập trung đông dân cư vì:

- Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên thuận lợi.

- Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất cao, nền kinh tế phát triển.

- Lịch sử khai thác lãnh thổ lâu đời.

==> Điều này làm cho dân cư phân bố không đều, vùng nội địa và phía tây thưa thớt, gây khó khăn cho việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên.

Câu hỏi 3. Hãy thu thập tư liệu và trình bày về một hoặc một số luồng nhập cư vào Hoa Kỳ trong thời gian gần đây. 

Xem trả lời

Câu hỏi 4. Hãy tìm hiểu và giới thiệu về một giải thưởng Nô-ben mà người Hoa Kỳ đã đạt được.

Xem trả lời

>>> Xem toàn bộ: Soạn Địa 11 Cánh Diều

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn Địa lí 11 Cánh Diều Bài 16: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, và dân cư, xã hội Hoa Kỳ trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!