Công thức tính đồng phân nhanh nhất

Tính đồng phân của 1 chất là câu hỏi thường xuyên gặp trong các bài kiểm tra và đề thi, để tính số đồng phân 1 cách nhanh nhất các bạn hãy cùng Top lời giải đến với bài viết Công thức tính đồng phân sau đây nhé:

1. Công thức tính số đồng phân ancol đơn chức no, mạch hở: C_nH_2n+2O₂

Số đồng phân C_nH_2n+2O₂ = 2^{n- 2} ( 1< n < 6 )

Ví dụ: Số đồng phân của ancol có công thức phân tử là:

a. C₃H₈O = 2^3-2= 2

b. C₄H₁₀O = 2^4-2= 4

c. C₅H₁₂O = 2^5-2= 8

2. Công thức tính số đồng phân anđehit đơn chức no, mạch hở: C_nH_2nO

     - Anđehit là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm –CH = O liên kết trực tiếp với nguyên tử C hoặc nguyên tử H.

     - CTTQ của anđehit no, đơn chức, mạch hở: C_nH_2nO (n ≥ 1). Trong phân tử chứa một nối đôi ở nhóm chức CHO.

     - Số đồng phân C_nH_2nO = 2^{n- 3} ( 2< n < 7 )

Ví dụ: Tính số đồng phân anđehit sau: C₃H₆O, C₄H₈O.

     - C₃H₆O, C₄H₈O là công thức của anđehit no, đơn chức, mạch hở.

3. Công thức tính số đồng phân axit cacboxylic đơn chức no, mạch hở: C_nH_2nO₂

     - Axit cacboxylic là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm –COOH liên kết trực tiếp với nguyên tử C hoặc nguyên tử H.

     - CTTQ của aaxit no, đơn chức, mạch hở: C_nH_2nO₂ (n ≥ 1). Trong phân tử chứa một nối đôi ở nhóm chức COOH.

     - Số đồng phân C_nH_2nO₂ = 2^{n- 3} ( 2< n < 7 )

Ví dụ: Số đồng phân của axit cacboxylic đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là:

a. C₄H₈O₂= 2^4-3= 2

b. C₅H₁₀O₂= 2^5-3= 4

c. C₆H₁₂O₂= 2^6-3= 8

4. Công thức tính số đồng phân este đơn chức no, mạch hở: C_nH_2nO₂

Số đồng phân C_nH_2nO₂ = 2^{n- 2} ( 1< n < 5 )

Ví dụ: Số đồng phân của este đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là :

a. C₂H₄O₂= 2^2-2= 1

b. C₃H₆O₂= 2^3-2= 2

c. C₄H₈O₂= 2^4-2= 4

5. Công thức tính số đồng phân Ankan C_nH_2n+2 (n ≥ 1).

     - Khái niệm: Ankan là những hiđrocacbon no, mạch hở. Trong phân tử ankan chỉ gồm các liên kết đơn C-C và C-H.

     - CTTQ: C_nH_2n+2 (n ≥ 1).

     - Ankan chỉ có đồng phân mạch cacbon và từ C4 trở đi mới xuất hiện đồng phân.

Công thức tính nhanh

2^{n - 4} + 1  (3 < n < 7)

Ví dụ:

     - Tính số đồng phần của ankan C₄H₁₀

     - Số đồng phân ankan sẽ là: 2^4-1 + 1 = 3 đồng phân

6. Công thức tính số đồng phân AnKen C_nH_2n (n ≥ 2).

     - Anken là những hiđrocacbon không no, mạch hở, trong phân tử chứa một liên kết đôi.

     - CTTQ: C_nH_2n (n ≥ 2).

     - Anken có đồng phân mạch C, đồng phân vị trí nối đôi và đồng phân hình học.

Mẹo tính nhanh đồng phân anken:

     - Xét 2C mang nối đôi, mỗi C sẽ liên kết với 2 nhóm thế (giống hoặc khác nhau).

     - Ví dụ với C₄H₈: Trừ đi 2C mang nối đôi sẽ còn 2C và H nhóm thế.

     - Nếu đề bài yêu cầu tính đồng phân cấu tạo sẽ là: 1+1+1 = 3 đồng phân. Nếu yêu cầu tính đồng phân (bao gồm đồng phân hình học) sẽ là 1+1+2 = 4 đồng phân.

     - Ví dụ: với C₅H₁₀: Trừ đi 2C mang nối đôi sẽ còn 3C và H nhóm thế.

7. Công thức tính số đồng phân Ankin C_nH_2n-2 (n ≥ 2)

     - Ankin là những hiđrocacbon không no, mạch hở, trong phân tử chứa một liên kết ba.

     - CTTQ: C_nH_2n-2 (n ≥ 2).

     - Ankin có đồng phân mạch C, đồng phân vị trí nối ba và không có đồng phân hình học.

Mẹo tính nhanh đồng phân ankin:

Xét 2C mang nối ba, mỗi C sẽ liên kết với 1 nhóm thế (giống hoặc khác nhau).

Ví dụ với C₄H₆: Trừ đi 2C mang nối ba sẽ còn 2C và H là nhóm thế.

C1	C2
1C	1C	1 đồng phân
2C	H	1 đồng phân

Ta có 2 đồng phân ankin.

8. Công thức tính số đồng phân ancol đơn chức no C_nH2_n+2O:

Công thức:

Số ancol C_nH_2n+2O = 2^n-2 (n < 6)

Ví dụ: Tính số đồng phân ancol no, đơn chức, mạch hở từ C3 → C5

C₃H₇OH: 2^3-2 = 2 đồng phân

9. Công thức tính số đồng phân amin đơn chức no C_nH_2n+3N:

Công thức:

Số amin C_nH_2n+3N = 2^n-1 (n < 5)

10. Công thức tính số đồng phân trieste tạo bởi glyxerol và hỗn hợp n axit béo:

Công thức:

11. Công thức tính số đồng phân ete đơn chức no C_nH_2n+2O:

Công thức:

Áp dụng: Với n = 3 ta có công thức ete là C₃H₈O, thay vào công thức ta được:

 đồng phân là CH₃-O-C₂H₅

12. Công thức tính số đồng phân xeton đơn chức no C_nH_2nO:

     - Xeton là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm C = O liên kết trực tiếp với hai nguyên tử C.

     - CTTQ của xeton no, đơn chức, mạch hở: C_nH_2nO (n ≥ 3). Trong phân tử chứ một nối đôi ở nhóm chức CO.

Công thức:

Áp dụng: Tính số đồng phân xeton C₅H₁₀O

Lưu ý: Anđehit và xeton có cùng công thức phân tử với nhau, nên khi đề bài chỉ cho CTPT mà không đề cập đến loại hợp chất nào thì phải tính cả hai.

13. Công thức tính số đồng phân RH thơm và đồng đẳng benzen C_nH_2n-6 (n ≥ 6).

C_nH_2n-6 = (n - 6)² (7 ≤ n ≤10)

Tính số đồng phân của các hiđrocacbon thơm C7H8

     - Ta có n = 7, thay vào công thức ta được (7-6)² = 1

14. Công thức tính số đồng phân phenol đơn chức:

C_nH_2n-6O = 3^n-6 (6 < n < 9)

Áp dụng:

     - C₇H₈O: 3^7-6 = 3 đồng phân.

15. Công thức tính số đi, tri, tetra.....n peptit tối đa tạo bởi hỗn hợp gồm x amino axit khác nhau:

     - Số n peptit max = xⁿ

Ví dụ: Có tối đa bao nhiêu đipeptit, tripeptit thu được từ hỗn hợp gồm 2 amino axit là glyxin và alanin?

     - Số đipeptit = 2² = 4

     - Số tripeptit = 2³ = 8