Cách tính nhiệt độ trung bình năm

Trong chương trình môn Địa Lí, khái niệm nhiệt độ trung bình năm được sử dụng rất nhiều khi đánh giá nhiệt độ tại một vùng, một địa điểm nào đó. Vậy, bạn có bao giờ thắc mắc cách tính nhiệt độ trung bình năm như thế nào không? Hãy để Toploigiai bật bí giúp bạn nhé!

Nhiệt độ trung bình năm là gì?

Nhiệt độ trung bình năm là nhiệt độ trung bình của 12 tháng trong một năm. Người ta đo nhiệt độ bằng nhiệt kế.

Ví dụ: Nhiệt độ trung bình năm của nước ta là trên 20^oC. Riêng những vùng núi cao thì nhiệt độ trung bình năm thấp hơn 20^oC. Nhiệt độ trung bình năm có xu hướng tăng dần từ Bắc vào Nam. 

Cách tính nhiệt độ trung bình năm

Nhiệt độ trung bình năm = Tổng nhiệt độ của 12 tháng/12

Ví dụ: Tỉnh A có nhiệt độ các tháng trong năm như sau:

Hãy tính nhiệt độ trung bình năm của tỉnh A.

Lời giải:

- Tổng nhiệt độ 12 tháng của tỉnh A là: 8 + 9 + 11 + 16 + 18 + 23 + 28 + 32 + 25 + 13 + 7 + 5 = 187^oC

- Nhiệt độ trung bình năm của tỉnh A là: 187/12 = 15.58^oC

Các nhân tố ảnh hưởng tới nhiệt độ trung bình

- Độ cao: Càng lên cao nhiệt độ càng giảm. Cứ lên cao 100m thì nhiệt độ lại giảm 0.6^oC. Nguyên nhân của sự phân hóa nhiệt độ theo độ cao là do càng lên cao không khí càng loãng, sự hấp thụ ánh sáng giảm. Trong khi đó, mặt đất và không khí là nơi hấp thụ ánh sáng mạnh nhất nên đây là nơi có nhiệt độ cao hơn. Ví dụ: Nhiệt độ trung bình trên đỉnh Fansipan (cao 3143m) luôn thấp hơn Hà Nội)

- Vĩ độ:

+ Xích đạo là nơi Mặt Trời chiếu thẳng vào mặt đất nên đây là nơi nóng nhất. Tuy nhiên, đường xích đạo phần lớn chỉ đi qua biển và đại dương nên nhiệt độ trung bình năm ở xích đạo không phải cao nhất.

+ Càng về phía 2 cực thì nhiệt độ trung bình càng giảm, lạnh nhất là ở 2 cực. Nguyên nhân là do càng về hai cực, góc nhập xạ giảm dần, khả năng hấp thụ nhiệt ít nên nhiệt độ giảm.

- Lục địa và đại dương:

+ Nhiệt độ trung bình năm cao nhất và thấp nhất đều ở lục địa là do đất đá ở lục địa hấp thụ nhiệt nhanh nhưng tỏa nhiệt nhanh.

+ Ở đại dương, nhiệt độ thường ổn định hơn bởi nước biển có khả năng hấp thụ nhiệt chậm và tỏa nhiệt chậm.

+ Các dòng biển nóng, dòng biển lạnh, khoảng cách giữa lục địa và đại dương cũng ảnh hưởng tới nhiệt độ. Ví dụ: nước ta được Biển Đông mang theo mưa và hơi ẩm nên nhiệt độ và độ ẩm cao, khí hậu điều hòa, so với các nước cùng vĩ độ (như khu vực Bắc Phi) lại có hoang mạc,…

- Địa hình:

+ Tùy vào đặc tính hấp thụ nhiệt của nước, đất, đá khác nhau nên ở mỗi địa hình khác nhau nhiệt độ không khí cũng khác nhau.

+ Nhiệt độ còn thay đổi theo độ dốc và hướng phơi của sườn núi: sườn đón nắng và thoải có nhiệt độ cao hơn.

- Ngoài các yếu tố trên, nhiệt độ còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố như: mây, gió, lớp phủ thực vật và hoạt động sản xuất của con người. Ví dụ: lượng khí thải trong hoạt động sản xuất của con người gây nên hiệu ứng nhà kính, làm Trái Đất ngày càng nóng lên.

-----------------------

Trên đây Toploigiai đã giải đáp cách tính nhiệt độ trung bình năm và phân tích những nhân tố ảnh hưởng tới nhiệt độ trung bình. Đây là một chỉ tiêu khí hậu quan trọng để dự báo và phân tích thời tiết phục vụ cho hoạt động sản xuất của con người. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn, chúc bạn học tốt!