Các loại môi trường nuôi cấy vi sinh vật?

Cùng Top lời giải trả lời chi tiết, chính xác câu hỏi: “Các loại môi trường nuôi cấy vi sinh vật?” và đọc thêm phần kiến thức tham khảo giúp các bạn học sinh ôn tập và tích lũy kiến thức bộ môn Sinh học 10.

Các loại môi trường nuôi cấy vi sinh vật? 

- Môi trường dùng chất tự nhiên: gồm các chất tự nhiên: dịch trái cây, nước thịt, hệ tiêu hóa (ruột) của con người,...

- Môi trường tổng hợp: gồm các chất đã biết thành phần hóa học và số lượng: NaCl-5.0, CaCl2-0.1,....

- Môi trường bán tổng hợp: gồm các chất tự nhiên và các chất hóa học: Glucozo 15g/l, KH2PO4 1,0g/l, bột gạo 10g

Kiến thức tham khảo về nuôi cấy vi sinh vật

1. Nuôi cấy vi sinh vật là gì?

- Nuôi cấy vi sinh, hay nuôi cấy vi sinh vật, là phương pháp nhân lên các vi sinh vật bằng cách cho chúng sinh sản trong môi trường nuôi cấy định trước trong điều kiện phòng thí nghiệm được kiểm soát. Nuôi cấy vi sinh vật là phương pháp chẩn đoán cơ bản và cơ bản được sử dụng rộng rãi như một công cụ nghiên cứu trong sinh học phân tử.

- Nuôi cấy vi sinh vật được sử dụng để xác định loại sinh vật, sự phong phú của nó trong mẫu được thử nghiệm hoặc cả hai. Đây là một trong những phương pháp chẩn đoán chính của vi sinh vật và được sử dụng như một công cụ để xác định nguyên nhân gây bệnh truyền nhiễm bằng cách cho tác nhân nhân lên trong môi trường định trước. Ví dụ, nuôi cấy cổ họng bằng cách cạo lớp mô ở phía sau họng và làm mờ mẫu vào môi trường để có thể sàng lọc các vi sinh vật gây hại, như Streptococcus pyogenes, tác nhân gây bệnh viêm họng liên cầu khuẩn. Hơn nữa, thuật ngữ nuôi cấy thường được sử dụng không chính thức để chỉ "phát triển có chọn lọc" một loại vi sinh vật cụ thể trong phòng thí nghiệm.

- Nó thường là cần thiết để cô lập một nền văn hóa tinh khiết của vi sinh vật. Một nuôi cấy thuần túy (hoặc axenic) là một quần thể các tế bào hoặc các sinh vật đa bào phát triển trong trường hợp không có các loài hoặc loại khác. Một nền văn hóa thuần túy có thể bắt nguồn từ một tế bào đơn hoặc một sinh vật, trong trường hợp đó các tế bào là bản sao di truyền của nhau. Với mục đích gel hóa nuôi cấy vi sinh vật, môi trường của gel agarose (agar) được sử dụng. Agar là một chất gelatin có nguồn gốc từ rong biển. Một chất thay thế rẻ tiền cho agar là guar gum, có thể được sử dụng để phân lập và bảo trì thermophiles.

2. Một số môi trường nuôi cấy vi sinh vật

a. Môi trường tăng sinh

- Thêm các chất dinh dưỡng bổ sung dưới dạng máu, huyết thanh, lòng đỏ trứng, vv vào môi trường cơ sở để tạo thành môi trường tăng sinh. Môi trường tăng sinh được sử dụng để phát triển vi khuẩn cần dinh dưỡng (khó tính). Blood agar, chocolate agar, Loeffler’s serum slope vv là một số môi trường tăng sinh. Thạch máu được chuẩn bị bằng cách thêm 5-10% (theo thể tích) máu vào môi trường blood agar base. Chocolate agar  còn được gọi là thạch tan huyết

b. Môi trường nuôi cấy tự nhiên

- Đây là loại môi trường chứa các chất hữu cơ khác nhau không biết rõ thành phần hóa học vì vậy còn được gọi là môi trường không xác định về mặt hóa học. Môi trường tự nhiên chứa dịch chiết thịt bò, hoặc dịch chiết nấm men.

c. Môi trường bảo tồn vi sinh vật

- Nó bao gồm tất cả các chất dinh dưỡng cơ bản cần thiết cho sự phát triển của vi sinh vật và được sử dụng để bảo tồn một loại vi sinh vật cụ thể, tốt nhất là vi khuẩn hoặc một tập hợp các thực thể vi sinh vật khác nhau trong một thời gian dài.
Mục đích cơ bản của môi trường này là để cho các vi sinh vật này phát triển an toàn trong một môi trường được đảm bảo có tất cả các chất dinh dưỡng quan trọng và bảo vệ chúng khỏi mọi thiệt hại từ môi trường để những sinh vật này có thể được sử dụng khi cần thiết.

d. Môi trường vận chuyển

- Các mẫu lâm sàng phải được vận chuyển đến phòng thí nghiệm ngay sau khi thu thập để ngăn chặn sự phát triển quá mức của các sinh vật gây ô nhiễm hoặc các vi sinh vật cộng sinh. Điều này có thể đạt được bằng cách sử dụng môi trường vận chuyển. Như môi trường giúp ngăn ngừa khô (khô) mẫu vật, duy trì mầm bệnh ở hệ cộng sinh và ức chế sự phát triển quá mức của vi khuẩn không mong muốn. Những  môi trường này như (Stuart & Amie) là bán rắn. Bổ sung than để trung hòa các yếu tố ức chế.

e. Môi trường nuôi cấy tổng hợp

- Đây là loại môi trường biết rõ về các thành hóa học nên còn được gọi là môi trường xác định. Môi trường chứa các dung dịch pha loãng của hóa chất tinh khiết, không có nấm men, động vật hoặc mô thực vật, thường được sử dụng cho các mục đích nghiên cứu hơn là sản xuất.

f. Môi trường nuôi cấy vi sinh vật khác biệt 

- Đây là một môi trường được sử dụng để phân biệt giữa các vi khuẩn bằng cách sử dụng một dấu hiệu nhận dạng cho một loại vi sinh vật cụ thể. 

- Các môi trường nuôi cấy chọn lọc và khác biệt đối lập với nhau theo cách mà một loại ức chế sự phát triển của các sinh vật khác trong khi cho phép sự phát triển của một số trong khi loại kia không giết chết các loại khác mà chỉ làm nổi bật một loại.

- Agar máu là môi trường nuôi cấy vi phân phổ biến được sử dụng để xác định vi khuẩn gây tan máu trong máu.

g. Môi trường kị khí

- Vi khuẩn kỵ khí cần môi trường đặc biệt để tăng trưởng vì chúng cần hàm lượng oxy thấp, khử thế oxy hóa khử  và bổ sung các chất dinh dưỡng.

- Môi trường cho vi khuẩn kỵ khí có thể được bổ sung chất dinh dưỡng như hemin và vitamin K. Môi trường  này cũng có thể được khử bằng yếu tố vật lý hoặc hóa học. Đun sôi môi trường để loại bỏ hết oxy hòa tan. Bổ sung 1% glucose, 0,1% thioglycollate, 0,1% axit ascorbic, 0,05% cysteine ​​hoặc các chất sắt nóng đỏ có thể làm cho môi trường bị khử. Trước khi sử dụng, môi trường phải được đun sôi trong nồi cách thủy để loại bỏ oxy hòa tan và sau đó bịt kín bằng parafin lỏng vô trùng.

h. Môi trường nuôi cấy chọn lọc

- Đây là loại môi trường được sử dụng cho từng nhóm vi sinh vật riêng biệt. Có nhiều trường hợp môi trường chọn lọc được thiết kế dựa trên nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt của từng nhóm vi sinh vật nhất định.

3. Một số ứng dụng nuôi cấy vi sinh vật

– Sản xuất rượu (lên men etylic)

– Muối dưa chua (vi khuẩn lactic)

– Làm sữa chua (vi khuẩn lactic)

– Làm nước mắm (vi khuẩn tiết protease)

– Làm giấm.