NaHCO3 là muối axit hay muối trung hòa? (Tính chất vật lí, hóa học, ứng dụng)

NaHCO3 muối axit hay trung hòa? Đây là câu hỏi lí thuyết nhiều bạn học sinh hay nhầm lẫn dẫn đến kết quả làm bài thi bị điểm kém. Dưới đây Toploigiai sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này để đạt điểm cao trong các bài thi Hóa học nhé!

Tính chất vật lý của NaHCO₃

Natri hidrocacbonat, tức baking soda, là một chất rắn màu trắng có dạng tinh thể đơn tà và trông giống như bột, hơi mặn và có tính kiềm tương tự như loại soda dùng trong tẩy rửa. Khác với nhiều muối hidrocacbonat và muối của kim loại kiềm khác, NaHCO₃ ít tan trong nước đôi khi có thể coi như là không tan.

Ngoài tự nhiên, được tìm thấy trong quặng nahcolite ở những nơi có hoặc từng có suối khoáng, loại khoáng chất này được tạo ra từ hàng ngàn năm trước khi mà các sông hồ bị bay hơi một cách nhanh chóng bởi nhiệt độ cao.

Tính chất hóa học của NaHCO₃

Hiểu rõ tính chất hóa học của NaHCO₃ sẽ giúp hiểu đúng nhất về sản phẩm. Từ đó có phương án sử dụng sản phẩm này một cách hiệu quả nhất trong công nghiệp sản xuất cũng như trong cuộc sống.

+ Nhiệt phân tạo thành muối và giải phóng CO₂

Tiến hành nhiệt phân hóa chất soda baking sẽ tạo ra muối mới và giải phóng khí CO₂. Phương trình phản ứng như sau:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ +CO₂↑ + H₂O

+ Thủy phân tạo thành môi trường Bazơ yếu

Phản ứng với nước, NaHCO₃ sẽ bị thủy phân tạo ra môi trường bazơ yếu. Trong thí nghiệm chúng ta có thể nhận thấy môi trường này sẽ khiến quỳ tím đổi màu. Tuy nhiên lại không đủ mạnh để có thể làm đổi màu dung dịch phenolphtalein.

Phương trình phản ứng như sau: NaHCO₃ + H₂O → NaOH + H₂CO₃

+ Tác dụng với axit mạnh tạo thành muối và nước

Khi được sử dụng, hoặc tiếp xúc với các axit mạnh, NaHCO3 sẽ tạo thành dung dịch muối và nước, đồng thời giải phóng khí CO₂. Phương trình phản ứng như sau:

- Tác dụng với Axit Sunfuric: 2NaHCO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O + 2CO₂

- Tác dụng với axit Clohiric: NaHCO₃ + HCl → NaCl + H₂O + CO₂

+ Tác dụng với bazơ tạo thành muối mới và bazơ mới

Khi được tác dụng với bazơ, NaHCO₃ sẽ tạo ra muối mới và bazơ mới. Phương trình phản ứng như sau:

- Tác dụng với Ca(OH)₂: NaHCO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + NaOH + H₂O. Một trường hợp khác có thể tạo thành 2 muối mới với phương trình phản ứng: 2NaHCO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + Na₂CO₃ + 2H₂O.

- Tác dụng với NaOH: NaHCO₃ + NaOH → H₂O + Na₂CO₃

- Tác dụng với Ba(OH)₂: 2NaHCO₃ + Ba(OH)₂ → Na₂CO₃ + Ba₂CO₃ + 2H₂O

NaHCO3 là muối axit hay muối trung hòa?

Muối axit là muối mà trong đó có gốc axit còn nguyên tử hidro H chưa được thay thế bằng nguyên tử kim loại. Hóa trị của gốc axit bằng nguyên tử kim loại. Hóa trị của gốc axit bằng số nguyên tử hidro đã được thay thế bằng nguyên tử kim loại. Một cách hiểu khác là nếu anion gốc axit của muối vẫn còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺ thì muối đó được gọi là muối axit.

Như vậy, NaHCO3 là muối axit do anion gốc axit của NaHCO3 vẫn còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺ Tuy nhiên, NaHCO3 lại thể hiện tính axit yếu. Bên cạnh đó, NaHCO3 có thể tác dụng với axit mạnh hơn, giải phóng khí CO₂, nên Natri hidrocacbonat cũng thể hiện tính bazo và tính này chiếm ưu thế hơn tính axit. Phương trình điện li là:

NaHCO₃ → Na⁺ + HCO3^-

HCO3^- → H⁺ + CO3^2- (2 chiều thuận nghịch)

Ứng dụng của NaHCO3

- NaHCO3 được sử dụng rộng rãi trong chế biến thực phẩm có tác dụng tạo xốp, giòn cho thức ăn và ngoài ra còn có tác dụng làm đẹp cho bánh (bột nở).

- Ngoài sử dụng trực tiếp cho con người, NaHCO3 còn được dùng lau chùi dụng cụ nhà bếp, tẩy rửa các khu vực cần vệ sinh nhờ tính năng mài mòn, tác dụng với một số chất (đóng cặn), rắc vào các khu vực xung quanh nhà để chống một số loại côn trùng.

- NaHCO3 công nghiệp có nhiều ứng dụng trong công nghiệp da, cao su và chất chữa cháy.

- Trong ngành thủy sản, NaHCO3  có tác dụng tăng độ kiềm, ổn định độ pH cho ao nuôi tôm, thủy sản.

- Ngoài ra, NaHCO3  còn được ứng dụng trong xử lý nước thải, trong các ứng dụng  chăm sóc sức khỏe và làm đẹp.